Նանուխ քըռկընգա զո̈ւրո̈ւցը․․․ “հա՛յ փօրըս ցավումա”

Spread the love

Զրույց Գորիսի բարբառի Տանձատափի խոսվածքով

Խօխէրք, դէ նըստած խօսում էնք ալի, էնքան պա̈ն էնք տէսալ, տիժա̈ր օր շատ ա իլա̈լ, սկի մի օրախ պա̈ն չի մէտըս կա̈մ: Ա, դէ ջհաննամը թա̈ ըսիլի-պըտմիլի պա̈ն չի, համա պըտմիլու վէմ:

Գէմանու կռէվը հազիվհազ պըրծալ էր, շատ տիժա̈ր էր՝ տընէրումը ուտիլի պա̈ն չըկար: Սէվ իլէն էտ օրէրը, քինա̈ն, ալ յէտ չիկա̈ն: Տանը հացի ճօթէր ալ չըկար: Մարթիս ալ Ստալինը, մի կէծակը տարածի կիրիլա̈վը, անտէղի փըռնալ-տարալ էր՝ օթ տարի առաչ (կըրակը յէր տա̈ռնա̈ Ստալինի կըլխին ալ, թիքա̈-թիքա̈ տա̈ռնա̈, վէչ լա̈վ օր տէսնա), վէչ խա̈բա̈ր կար, վէչ ալ գո̈ւդո̈ւմ իք, թա̈ թօրն ա տարալ: Տանը մի իրէք-չօրս վէդրա կրտօպի կար, պատար ալ մաշ, մի էրկու ալ բըրանի: Ըսէցի՝ տէսնամ հօվ ա քո̈ւմ Ղափան, յէս ալ նըհէտը քինա̈մ, բըզարումը էտ այնօյինը ծախէմ, պատար հաց-պան պիրէմ, խօխօրցըս պահէմ: Օրիշ ճար չունի: Հարց ու փօրց ըրի, ըսէցին Ղըզարաց Բախշին ասալ ա՝ քա̈լու վա: «Ա՛յ մարթ,- ըսէցի,- էտ չօլախ հալին հունց ա հըսնիլու Ղափան՝ ծօնգնը փըդա̈ցա̈ծ ա̈, ծալվում չի»: Հինչ անէմ, հըրցրի, ասէց․

-Հա, քինա̈լու վէմ՝ ըռվէտանցը ծէքը-ծէքին:

Յէկի կըրտօպին, մաշը, բրանէքը ըծէցի ճըվալնէրին մէչը, դէ մէշուկ-պա̈ն կար վէչ էտ վախտը: Հա̈լա̈ ծէքած վէչ տո̈ւս յէկինք, ճընհապա ինգա̈ք բըդա Ղափան:

Լա̈վ մէտս չի է, հուշս կո̈ւրցրալ էմ, մի հօքի ալ կար մէզ նըհէտ, իրէքավ իք: Կըլխընիտ բարբադ չէմ անում, զօռռավ հըսաք Ղափան, թո̈ւշին բզարումը պէռնէրը յէր տիրա̈ք: Բախտըրնիս պիրա̈վ՝ հինչ տարալ իք, դաստին ծախվէց, դէ արտէն մըթնըժուռալ էր, մընացիք ըտէղ: Բախշուն նըհէտ ըռավէտը շո̈ւտ՝ ըղջմըջանքին, ճընհապա ինգա̈ք բդա̈ մէր շէնը: Խիլա̈ տէղ յէկալ իք, մին ալ էս խըզըխուռը թա․

-Նանո՛ւխ, փօրս ցավումա:

Ըսէցի․ «Պահօ՜, բո̈ւրդա̈ն մի փիս պա̈ն չիլ»:

-Ա՛յ Բախշի, հինչ էս կէրալ, բա̈լքա̈ վընաս տըված իլի, թա․

-Ըթէնց պա̈ն-մա̈ն կէրալ չէմ, համա փօրս ցավումա: Մի ղօլան լա̈վ էր, ամման մինըս նըսալ ինք մէր էշը, շատ չիք բիզա̈րում, տէղ-տէղ՝ կըլխվէրումը յէրիք կա̈մ, իշէրը առաչ անում: Ճընըպին Բախշին մի քանի հէտ ալ, թա․

-Փօրս ցավումա, փօրս ցավումա:

Ասումի․

-Տիմա̈ց, ծէրքավըտ փօրըտ պատար մասաժ ըրա, բա̈լքա̈մ սանջուն պա̈ց թօղա, դինջա̈նա̈ս, հըսվըհաս էք:

Դէ հի՛նչ ասէմ, ծէրքիս հինչ կար, Բախշուն յէս հինչ ճար անէմ: ՅԷկաք, կըսօրն անց էր, վէր Սէռը կըլխըվէր ըրինք, մէր շէնը իրէվաց: Բախշուն ըսէցի․

-Պա̈ն չըմնաց, հըսնում էք տօն: Մինա, էս կէծակը տարածը բըղօքումա.

-Փօրս ցավումա, փօրս ցավումա:

Կա̈լո̈ւց ախպո̈ւրը քշացաք, Շուրէրի կէտը անցկըցաք, Խըմհատի սըռի էն բա̈նդո̈ւմը էս ազզարը տարածը թա̈․

-Նանո՛ւխ…ասիլ ալ չիլո̈ւմ․․․

Թա հունցա մըթկավը անցկըցրալ էս խըտուրուն, մինչէվ ըսօր կլօ̈խ չէմ ինգո̈ւմ: Դո̈ւզն ասած էտ լիսիլա̈վը՝ ծիծաղս պա̈ց ինգա̈վ, մի լավ ծըծղէցի, էդավն ալ ըսէցի․

-Ա՛յ թաղված, Ղըփանան հսալ էք շէնը, նօր էս ասում, շո̈ւտ ըսիր ալի: Էտա հա՞ փօրացավըտ, դէ էշը՛տ քիշի, չօլա՛խ  շօն, ո̈ւստո̈ւր տէս, փօրըս ցավումա, հա՛յ փօրըս ցավումա, ալ պան չի գո̈ւդո̈ւմ: Ըռխին յէշիր, քաշ տըված տըրխին․․․ Մինչէվ հանգը-հունգը հըսանք մէր տընէրը, խօխօրցս հաց տվի․ սօված ին: Բա, ըտէնց շատ տիժա̈ր օրէր էք տէսալ, Աստօծ հէռու տանի․․․

Պատմում է Ս. Բ. Վարդանյան

More From Author

Հնարավոր է՝ Ձեզ հետաքրքրի